Memahami karya sastra adalah usaha mendekati teks untuk merasakan apa yang ada di dalamnya. Karya sastra adalah suatu ”komunike” (pernyataan) dari pengarang (sender) yang dikirimkan kepada pembaca (receiver) dalam suatu susunan yang indah.
Tugas:
Buatlah laporan tertulis HARDCOPY berupa ringkasan karya sastra Jawa yang bernilai estetis
Buatlah laporan tertulis HARDCOPY berupa ringkasan karya sastra Jawa yang bernilai estetis
2. Sarana cerita
BalasHapusAlur : wonten serat Riyanta punika ngginakake alur maju, ing kana nyariosake wiwit miyose Raden Mas Riyanta nganti kepaggih kalian Raden Ajeng srini.
Setting : Papan ing serat Riyanta punika wonten ing sak jerone dalem Natasewyan Surakarta. Kanthi suasana bingung,mangkel ing tyasipun Raden Ayu lan dadi bungahe Raden Mas Riyanta kang kepanggih kaliyan Rasen Ajeng Srini. Wonten ing komidhi hradu alun – alun kang ora karuan ramene karana kacilakaan lampu tengah kan niba sak jerone acara. Lan ugi ing dalem Tamansari kanthi suasana kang mbingahna ati amarga Kyi Pramayoga bebesan kalian Raden Ayu.
Tokoh dan penokohan/watak
Raden Mas Riyanta, menika priyantun ingkang bagus rupa tur luhur budine.
Raden Ajeng Srini, menika putri ingkag endah sekabehane.
Raden Ajeng Masram, menika putri ingkang cerdas, sabar lan manut.
Raden Ayu, menika piyantun sepuh ingkang welas asih.
Kyai Pramayoga, menika piyantun ingkang panjang pikire.
Sudut pandang : sudut pandang wonten serat Riyanta punika sudut pandang piyantun ingkang kaping tiga, punika dipun buktekaken kalian mboten wontenipun penganggit wonten salebeting cariyos, tetengeranipun ngagem asma ingkang jelas kados “ Raden Mas Riyanta “
Uripatul Aeni
BalasHapus2611411005
Novel Berbahasa Jawa : Serat Riyanta
Wonten Serat Riyanta punika kacarios menawi ing nagari Surakarta wonten priyantun luhur, asmanipun pangeran Notosewojo. Pangeran punika gadhah putra naminipun raden mas Riyanta. Wiwit raden mas Riyanta umur enem taun, dheweke ditinggal seda kaliyan ramanipun. Lajeng namung dirawat kaliyan ibunipun. Dados, raden mas Riyanta sanget dipun tresnani dening ibunipun.
Menawi sampun umur pitung taun, raden mas Riyanta di pindah wonten ing Semarang. Wonten Semarang punika raden mas Riyanta ndherek pamanipun, asmanipun raden mas Tondowidjojo. Woten mriku, raden mas Riyanta kadidik dados jejaka ingkang bagus polah tingkahipun. Ibunipun remen sanget menawi gadhah anak tunggal ingkang bagus rupanipun kaliyan polahipun, dados ibunipun nuruti sakabehanipun katurutane raden mas Riyanta.
Ngantos umur kalih dasa, raden mas Riyanta dereng gadhah estri ingkang ditresnani. Mula, ibunipun tansah was-was. Banjur ibunipun ngengken raden mas Riyanta kangge golek tiyang estri kangge didadosaken bojonipun. Nanging raden mas Riyanta dereng purun, banjur ngulur-ulur waktu kaliyan ngendika menawi dereng wonten tiyang estri ingkang ditresnani. Raden mas Riyanta tasih kepengin golek pengalaman kangge kauripan punika.
Kala semanten, nuju ing wanci serap surya raden mas kaliyan raden mas durjat, inggih mitranipun katemuan. Raden mas Durjat ngajak raden mas Riyanta kangge tindak dateng ngalun-alun ningali kumidi Hradu. Wonten mriku malah kebarakaran wong-wong pada playon kangge nylametaken awake dhewe-dhewe. Nalika badhe kandur, raden mas ditabrak kaliyan lare estri ingkang umuripun kinten kawan welas taun. Lare punika nangis sarwi sasarubat ngupadosi tiyang sepuhipun menawi katalingsut.amargi melas, raden mas Riyanta banjur ngeteraken wangsul. Nalika badhe diteraken wangsul bocah wau malah ngilang, amargi sampun ketemu kaliyan tiyang sepuhipun. Nanging raden mas Riyanta dereng ngertos namanipun bacah wau. Raden mas Riyanta tresna kaliyan estri punika.
Saking kumidi, raden mas Riyanta banjur wangsul dateng dalemipun. Wonten dalem, ibunipun malah badhe njodhoaken raden mas Riyanta. Amargi boten purun bab jejodhohan punika, raden mas Riyanta banjur tindak menyang Boyolali. Menawi sampun radi adhem, raden mas Riyanta banjur wangsul wonten dalemipun.
Akhiripun, raden mas Riyanta ketemu kaliyan tiyang estri ingkang wonten ing kumidi. Inggih punika raden ajeng Srini. Raden ajeng Srini punika putrinipun kyai Pamrayoga, ingkang uwakipun raden mas Riyanta. Raden mas Riyanta remen sanget kaliyan raden ajeng Srini, nanging raden mas Riyanta boten wani ngomong. Lajeng, raden ajeng Srini badhe di jodhoaken kaliyan jaler saking Rembang. Amargi kuciwo kaliyan bab punika, raden mas Riyanta lajeng ndamel lukisan gambaripun raden ajeng Srini.
Ibunipun raden mas Riyanta banjur tindak dateng wonten ing dalemipun kyai Pramayoga, menawi badhe tanglet bab perjodhohan punika. Nanging ulem-ulem punika boten leres. Lajeng ibunipun raden mas Riyanta banjur nembung raden ajeng srini kangge didadosaken menantu. Raden mas Riyanta kaliyan raden ajeng Srini mantenan.
Uripatul Aeni
BalasHapus2611411005
b) Tema
Tèmanipun serat riyanta inggih menika asih
c) Judul : Riyanta
d) Amanat
“ Rembugana yèn ana masalah”
2. SARANA CERITA
a) Alur
Alur ingkang dipunangge inggih menika alur maju, amargi mboten enten flashback
b) Setting
I. Waktu
I. Wanci ndalu
“kacariyos Raden Mas Riyanta sampun wanci jejaka. Kala semanten lajeng remen lelana, tindakan ing wanci ndalu, boten mawi kanthi, njajah ing panggenan ingkang sepi-sepi, terkadhang anencem sarira wonten ing lepen-lepen boten ketang sayah, arip, asrep, sarta katisen”.
II. Wanci enjing
“ Konduripun saben sampun wanci byar enjing”.
III. Wanci siyang
“Raden Mas Riyanta nunten mampir ing griyanipun Raden Mas Duryat. Siyangipun terus kondur dhateng ing Sala anitih kareta sewan”.
IV. Wanci sonten
“kacariyos, anuju satunggaling wanci sonten, Raden Ayu Natasewaya lenggahan wonten ing gadri wetan”. Ada juga kalimat lain. Yakni dalam kalimat “ meh saben sontan Raden Mas Riyanta ameng-ameng dhateng Taman sari.
II. Tempat
I. Semarang
Semarang menika dalemѐ pamanipun Raden Mas Riyanta, rikala pitung tahun Panjenenganѐ sekolah teng ngriku.
II. Surakarta (pesanggrahan)
Dalemѐ Raden Mas Riyanta kali ibunipun.
III. Tamansari
Dalemѐ Raden Ajeng Srini kali kaluwarganipun.
IV. Alun alun kota
Tempat ingkang sepisanan Raden Mas Riyanta panggih kali Raden Ajeng Srini.
V. Lesmen (rumah makan)
Tempat ingkang dipunangge Raden Mas Riyanta ngangge tangled identitas Raden Ajeng Srini supados luwih leluwasa mangsuli, nanging hasilipun Raden Ajeng Srini mboten mangsuli.
VI. Taman pesanggrahan
III. Suasana
I. Sedhih
Rikala Raden Mas Riyanta mireng Raden Ajeng Srini badhe nikah kali tiyang saking Rembang.
II. Tegang
Rikala Raden Mas Riyanta hamper padu kali ibunipun ibu Raden Ayu Natasewaya, lan rikala enten kabesmen teng alun-alun kota.
III. Senang
Raden Ajeng Srini mireng panjenenganè badhe dipunnikahaken kali Raden Mas Riyanta.
IV. Haru
Nalika tèng dhauping penganten
c) Tokoh
Tokoh dalam serat riyanta adalah Raden Mas Riyanta, Raden Ajeng Srini, Raden Ayu Natasewaya, Raden ajeng Marsam, Kyai Pramayoga, Raden Ayu Pramayoga, Raden ajeng Nestri, Raden Mas Duryat.
Uripatul Aeni
BalasHapus2611411005
d) Perwatakan
Raden Mas Riyanta.
Raden Mas Riyanta memiliki fisik yang tampan, gagah. Sifatnya juga santun (cara bicaranya halus terhadap orang lain), pandai (pandai dalam melukis, buktinya ia mampu menggambar Raden Ajeng Srini begitu persis dengan aslinya), suka menolong (ia menolong Raden Ajeng Srini ketika ada kebakaran di alun-alun kota).
Raden Ajeng Srini
Ayu, sae
“Dhasar pawakan sarwa ramping aglig, kulit tan resik jene semu ijem maya-maya. Rikma ketel cemeng apanjang, wadono lonjong, pasemon sumeh asemu wingit. Epoking imba malengkung pucuk amerit amewahi semunimg ulat pan amemelat. Lathi damis abrit lir manggis karengat. Waja angelar bremani, grana ngrungih, larapan sumilak aregu. Pangarasan weweg anduren sacuring. Jangga angolan-olan. Lambung ambengkek tumiyung amayat, asta lurus anggendhewa gadhing.”, sopan ( selalu menggunakan bahasa halus ketika berbicara dengan orang lain), pemalu (ketika bertemu dengan Raden Mas Riyanta).
Raden Ayu Natasewaya
Penyayang kali putra (mboten kepengin menawi Raden Mas Riyanta dipuncap putra ingkang mboten prayogi lajeng maturi Raden Mas Riyanta nikah, nanging Raden Ayu Natasewaya nggadahi sifat sifat suka berburuk sangka. Panjenengane terkadhang berburuk sangka kali putranipun (Raden Mas Riyanta)
Raden Ajeng Marsam
Sae (panjenengane kersa mbantu ibunipun madosi informasi babakan keleresan berita rancana pernikahanipun Raden Ajeng Srini), penyayang , manja (terkadhang manja-manja kali rakanipun Raden Mas Riyanta).
Raden Ajeng Nestri
sae (dheweke kersa dados pos antawis Raden Ajeng Srini lan Raden Mas Riyanta).
Kyai Pramayoga
Penyayang putra, sae lan wicaksana.
Raden Ayu Pramayoga
Penyayang kali putrinipun
Raden Mas Duryat (teman Raden Mas Riyanta)
sae
e) Sudut pandang
Sudut pandang teng serat riyanta inggih menika sudut pandang orang ketiga tunggal.
A. KESIMPULAN
Serat riyanta menceritakan tentang seseorang yang bernama Raden Ajeng Riyanta yang mencintai Raden Ajeng Srini yang ia tolong pas ada kebakaran di alu-alun kota. Akan tatapi, ia tidak tahu asal Raden Ajeng srini. Hingga Raden Mas Riyanta menolak dijodohkan dengan wanita manapun. Ia mencari keberadaan Raden Ajeng Srini, hingga akhirnya mereka pun bertemu. Ternyata Raden Ajeng Srini merupakan anak dari teman almarhum ayahnya. Akhirnya mereka pun menikah.
Ada dua cara analisis menurut kajian estetika, yang pertama adalah dengan mencari fakta cerita. Unsur fakta cerita adalah tema, judul, ide cerita dan amanat. Cara kedua adalah dengan mencari sarana cerita, dimana sarana cerita terdiri dari alur, setting, tokoh, perwatakan dan sudut pandang.
Adi tyas angga rini
BalasHapus2151407016
Estetika
Mid Semester
Analisis Serat Riyanta
Sarana Cerita
Tema : Ajining dhiri
Ide Cerita : Panguripan anak bangsawan taun 1920
Alur : Alur tunggal, alur lurus / maju
Setting :
a. Setting Waktu : Surakarta Tahun 1920. Esuk, awan lan bengi
b. Setting Tempat : Pasanggrahan, Komidhen, Losmen lan Tamansari
Parogo lan Watake :
a. Raden Mas Riyanta : Mursid, Pinter, Sareh, Sopan pitutur lan solah tingkahe, Pinter nggambar, Seneng lelungan wayah bengi, Cinandra Bagusipun Raden Mas Riyanta angungkuli Satriya ing Plangkawati.
b. Raden Ajeng Srini : Yen ngendika ngewes amemelas, boten patos ubah wiraya, sopan santun pituture lan solahe lingsem utawa isinan.
c. Raden Ajeng Marsam : Baut rembugan
d. Raden Ayu Natasewaya : Sareh, Sayang kaliyan Putra
e. Raden Mas Duryat : Seneng ajak dolan
f. Raden Ajeng Nestri : Manutan yen dikongkon kakangne
g. Kyai Pramuyaga : Dhemen suluk, apikan lan sareh
h. Raden Ayu Pramuyaga : Sareh
Pilihan Bahasa : Ngangge basa Jawa anyar dening taun 1920an
Fakta Cerita
BalasHapusJudul : Serat Rijanta anggitanipun R.B Soelardi
Penekanan : R.B Soelardi nganggitkake panguripane Raden Mas Riyanta kang lagi golek ajining dhiri lan carita katresnane marang Raden Ajeng Srini lan kosok baline
Amanat : Urip kang ora gampang iku kudu kalakon dening prihatin supaya dhewe bisa ngopek kasile kanthi nyenengake.
Ringkasan
Ing jaman biyen ana Surakarta ana salah sawijine priyayi luhur asma Pangeran Natasewaya. Kagungan putra siji kang diwenehi asma Raden Mas Riyanta. Wiwit umur nem taun Pangeran Natasewaya seda, mula mung dimong ibune lan dititipke paklike kang asma Raden Mas Tandawijaya ing Semarang. Ing kana katon maju pasinaune, nuli umur 14 taun kondur maneh menyang Surakarta. Sawise kondur menyang kekendelan kanuragan malah yen kondur nganti ngebyar bareng mula ndhadekake prihatin penggalihe ibune.
Nuju sawijine ana Raden Mas Riyanta nonton komidhi ing alun-alun lan manggihi ana kobongan. Amraga kobongan mula kabeh padha golek kaslamatan dhewe-dhewe, kalebu kenya ayu kang katilap rama-ibune. Kenya mau nagis lan ketemu Raden Mas Riyanta banjur ditetske ing omahe. Pungkasane durung nganthi tekan omahe wis ketemu Ibune.
Sawetara kenya ayu iku asmane Raden Ajeng Srini, sabene Raden Mas Riyanta kesengsem marang Raden Ajeng Srini, samana uga kosok baline. Amarga padha senenge gancare carita kakarone padha mbangun bale wisma utawa omah-omah.
Lilis Nawati
BalasHapus2611411013
SINOPSIS
SERAT RIYANTA
Wonten Serat Riyanta punika kacarios menawi ing nagari Surakarta wonten priyantun luhur, asmanipun pangeran Notosewojo. Pangeran punika gadhah putra naminipun raden mas Riyanta. Wiwit raden mas Riyanta umur enem taun, dheweke ditinggal seda kaliyan ramanipun. Lajeng namung dirawat kaliyan ibunipun. Dados, raden mas Riyanta sanget dipun tresnani dening ibunipun.
Menawi sampun umur pitung taun, raden mas Riyanta di pindah wonten ing Semarang. Wonten Semarang punika raden mas Riyanta ndherek pamanipun, asmanipun raden mas Tondowidjojo. Woten mriku, raden mas Riyanta kadidik dados jejaka ingkang bagus polah tingkahipun. Ibunipun remen sanget menawi gadhah anak tunggal ingkang bagus rupanipun kaliyan polahipun, dados ibunipun nuruti sakkabehanipun katurutane raden mas Riyanta.
Ngantos umur kalih dasa, raden mas Riyanta dereng gadhah estri ingkang ditresnani. Mula, ibunipan tansah was-was. Banjur ibunipun ngengken raden mas Riyanta kangge golek tiyang estri kangge didadosaken bojonipun. Nanging raden mas Riyanta dereng purun, banjur ngulur-ulur waktu kaliyan ngendika menawi dereng wonten tiyang estri ingkang ditresnani. Raden mas Riyanta tasih kepengin golek pengalaman kangge kauripan punika.
Kala semanten, nuju ing wanci serap surya raden mas kaliyan raden mas durjat, inggih mitranipun katemuan. Raden mas Durjat ngajak raden mas Rjanto kangge tindak dateng ngalun-alun ningali kumidi Hradu. Wonten mriku malah kebarakaran wong-wong pada playon kangge nylametaken awake dhewe-dhewe. Nalika badhe kandur, raden mas ditabrak kaliyan lare estri ingkang umuripun kinten kawan welas taun. Lare punika nangis sarwi sasarubat ngupadosi tiyang sepuhipun menawi katalingsut.amargi melas, raden mas Riyanta banjur ngeteraken wangsul. Nalika badhe diteraken wangsul bocah wau malah ngilang, amargi sampun ketemu kaliyan tiyang sepuhipun. Nanging raden mas Riyanta dereng ngertos namanipun bacah wau. Raden mas Riyanta tresna kaliyan estri punika.
Saking kumidi, raden mas Riyanta banjur wangsul dateng dalemipun. Wonten dalem, ibunipun malah badhe njodhoaken raden mas Riyanta. Amargi boten purun bab jejodhohan punika, raden mas Riyanta banjur tindak menyang Boyolali. Menawi sampun radi adhem, raden mas Riyanta banjur wangsul wonten dalemipun.
Akhiripun, raden mas Riyanta ketemu kaliyan tiyang estri ingkang wonten ing kumidi. Inggih punika raden ajeng Srini. Raden ajeng Srini punika putrinipun kyai Pamrayoga, ingkang uwakipun raden mas Riyanta. Raden mas Riyanta remen sanget kaliyan raden ajeng Srini, nanging raden mas Riyanta boten wani ngomong. Lajeng, raden ajeng Srini badhe di jodhoaken kaliyan jaler saking Rembang. Amargi kuciwo kaliyan bab punika, raden mas Riyanta lajeng ndamel lukisan gambaripun raden ajeng Srini.
Ibunipun raden mas Riyanta banjur tindak dateng wonten ing dalemipun kyai Pramayoga, menawi badhe tanglet bab perjodhohan punika. Nanging ulem-ulem punika boten leres. Lajeng ibunipun raden mas Riyanta banjur nembung raden ajeng srini kangge didadosaken menantu. Raden mas Riyanta kaliyan raden ajeng Srini mantenan.
KARYA SASTRA ESTETIKA
• FAKTA CERITA
• SARANA CERITA :
• TOKOH : Raden Mas Riyanta
: Raden Ajeng Srini
: Kyai Pramayoga
: Raden Mas Durjat
: Raden Mas Tondowidjojo
• PENOKOHAN : Raden Mas Riyanta : becik. Andhap asor
: Raden Ajeng Srini : becik, lugu
: Ibu : Welas asih
: Kyai Pramaryoga : welas asih
: Raden Mas Durjat : apik marang kanca
: Raden Mas Tondowidjojo : Baik dan Peduli
• SETTING
Tempat : Dalenipun Raden Mas Riyanta
: Dalemipun Kyai Pramayoga
: Alun-alun
Waktu : Esuk, awan, surup lan wengi.
Suasana : sedih, tegang, senang, lan haru.
• ALUR : Maju
• SUDUT PANDANG : Orang ketiga Tunggal
Kusuma Ayu Purwati
BalasHapus2611411003
Sinopsis Serat Rijanta
Wonten Serat Riyanta punika kacarios menawi ing nagari Surakarta wonten priyantun luhur, asmanipun pangeran Notosewojo. Pangeran punika gadhah putra naminipun Raden Mas Riyanta. Wiwit Raden Mas Riyanta umur enem taun, dheweke ditinggal seda kaliyan ramanipun. Lajeng namung digulawentah kaliyan ibunipun. Dados, Raden Mas Riyanta sanget dipun tresnani dening ibunipun.
Menawi sampun umur pitung taun, Raden Mas Riyanta di pindah wonten ing Semarang. Wonten Semarang punika Raden Mas Riyanta ndherek pamanipun, asmanipun Raden Mas Tondowidjojo. Woten mriku, Raden Mas Riyanta kadidik dados jejaka ingkang bagus polah tingkahipun. Ibunipun remen sanget menawi gadhah anak tunggal ingkang bagus rupanipun kaliyan polahipun, dados ibunipun nuruti sakkabehanipun katurutane Raden Mas Riyanta.
Ngantos umur kalih dasa, Raden Mas Riyanta dereng gadhah estri ingkang ditresnani. Mula, ibunipan tansah was-was. Banjur ibunipun ngengken Raden Mas Riyanta kangge madosi tiyang estri kangge didadosaken bojonipun. Nanging Raden Mas Riyanta dereng purun, banjur ngulur-ulur waktu kaliyan ngendika menawi dereng wonten tiyang estri ingkang ditresnani. Raden Mas Riyanta tasih kepengin madosi pengalaman kangge kauripan punika.
Kala semanten, nuju ing wanci serap surya Raden Mas Riyanta kaliyan Raden Mas Durjat, inggih mitranipun kepanggihan. Raden Mas Durjat ngajak Raden Mas Riyanta kangge tindak dateng ngalun-alun ningali pasar malem. Wonten mriku malah kobongan wong-wong pada playon kangge nylametaken awake dhewe-dhewe. Nalika badhe kondur, Raden Mas Riyanta ditabrak kaliyan lare estri ingkang umuripun kinten kawan welas taun. Lare punika nangis sarwi sasarubat ngupadosi tiyang sepuhipun menawi katalingsut, amargi melas, Raden Mas Riyanta banjur ngeteraken wangsul. Nalika badhe diteraken wangsul bocah wau malah ngilang, amargi sampun ketemu kaliyan tiyang sepuhipun. Nanging Raden Mas Riyanta dereng ngertos namanipun bacah wau. Raden Mas Riyanta tresna kaliyan estri punika.
Saking pasar malem, Raden Mas Riyanta banjur wangsul dateng dalemipun. Wonten dalem, ibunipun malah badhe njodhoaken Raden Mas Riyanta. Amargi boten purun bab jejodhohan punika, Raden Mas Riyanta banjur tindak menyang Boyolali. Menawi sampun radi adhem, Raden Mas Riyanta banjur wangsul wonten dalemipun.
Pungkasan, Raden Mas Riyanta kepanggihan kaliyan tiyang estri ingkang wonten ing pasar malem. Inggih punika Raden Ajeng Srini. Raden Ajeng Srini punika putrinipun Kyai Pamrayoga, ingkang uwakipun Raden Mas Riyanta. Raden Mas Riyanta remen sanget kaliyan Raden Ajeng Srini, nanging Raden Mas Riyanta boten wani ngendikan. Lajeng, Raden Ajeng Srini badhe di jodhoaken kaliyan jaler saking Rembang. Amargi kuciwo kaliyan bab punika, Raden Mas Riyanta lajeng ndamel lukisan gambaripun Raden Ajeng Srini.
Ibunipun Raden Mas Riyanta banjur tindak dateng wonten ing dalemipun Kyai Pramayoga, menawi badhe nyuwun pirsa bab perjodhohan punika. Nanging ulem-ulem punika boten leres. Lajeng ibunipun Raden Mas Riyanta banjur nembung Raden Ajeng Srini kangge didadosaken mantu. Raden Mas Riyanta kaliyan Raden Ajeng Srini mantenan.
ANALISIS SARANA LAN FAKTA CERITA
BalasHapusSAKING NOVEL SERAT RIJANTA
DENING R.B. SOELARDI
SARANA CERITA
A. TEMA
Tema saking novel serat rijanta puniki inggih menika katresnan. Katresnan antawisipiun Raden Mas Riyanta kaliyan Raden Ajeng Srini.
B. IDE CERITA
Wonten novel serat rijanta puniki kacariyos babagan sawijinipun pawongan jaler ingkang dipun tresnani kaliyan tiyang sepuhipun, sampun dewasa tiyang jaler menika dereng purun gadhah garwa. Sawijining dinten jaler menika mlampah-mlampah kaliyan kancanipun dhateng pasar malem, wonten ngriku tiyang jaler menika kepanggihan kaliyan tiyang estri, lan jaler menika tresna kaliyan estri menika.
C. ALUR
Wonten novel serat riyanta puniki ngagem alur linier.
D. SETTING
Setting wonten novel serat rijanta menika dipun cacah dados 2 bageyan inggih menika:
a) Latar panggonan : Surakarta, Semarang, Boyolali, Tamansari
b) Latar wektu : Esuk, Awan, Surup, Wengi.
c) Latar kahanan : Sedih, Bungah, Cubriyo.
E. PAROGO
Raden Mas Riyanta
Raden Ajeng Srini
Pangeran Natasewaya
Raden Ayu Natasewaya
Raden Ajeng Marsam
Raden Mas Durjat
Kyai Pramayoga
Raden Ajeng Pramayoga
F. WATAKE
Raden Mas Riyanta : paraga menika gadhahi watak ingkang prasaja, andhap asor, ndablek, becik.
Raden Ajeng Srini : paraga menika gadhahi watak ingkang becik, prasaja, andhap asor, manut kaliyaan tiyang sepuhipun, lugu.
Pangeran Natasewaya : paraga menika gadhahi watak ingkang andhap asor, bijaksana, tresna kaliyan putra.
Raden Ayu Natasewaya : paraga manika gadhahi watak ingkang becik, pilih kasih, tresna kaliyan putra, meksoaken kepenginanipun.
Raden Ajeng Marsam : paraga menika gadhahi watak ingkang becik, prasaja, andhap asor, manut kaliyan tiyang sepuhipun.
Raden Mas Durjat : paraga menika gadhahi watak ingkang becik, prasaja.
Kyai Pramayoga : paraga menika gadhahi watak ingkang becik, andhap asor, prasaja, tresna kaliyan putra.
Raden Ajeng Pramayoga : paraga menika gadhahi watak ingkang becik, andhap asor, prasaja, tresna kaiyan putra.
G. PILIAN BASA
Wonten novel serat rijanta menika ngagem pilian basa ngoko alus.
H. SUDUT PANDANG
Wonten novel serat rijanta menika ngagem sudut pandang orang ketiga pelaku utama.
FAKTA CERITA
A. IRAH-IRAHAN
Irah-irahan wonten ing novel puniki inggih menika “Serat Rijanta”.
B. PENEKANAN
Wonten ing novel puniki penekananipun ditekanke wonten ing katresnan Raden Mas Riyanta kaliyan Raden Ajeng Srini. Kaping pindo adat wonten jaman menika taksih kenthel menika ketingal saking Raden Ayu Natasewaya ingkang nyusu-nyusu Raden Mas Riyanta gadhahi garwa amargi yuswa semanten dereng gadhah garwa.
C. AMANAT
Amanat ingkang wonten novel niki inggih menika :
• Tresna menika boten saged dipeksoaken
• Menawi jodho menika boten bakal lungo, dadose tenang wae.
• Opo kang dikarepke tiyang sepuh boten saklawasipun sae tumprap awakke dhewe.
ANALISIS NOVEL SERAT RIJANTA
BalasHapusMITURUT SARANA CERITA LAN FAKTA CERITA
DENING R.B. SOELARDI
Nama :Ika Setiyawati
NIM :2611411006
Prodi :Sastra Jawa
RINGKASAN SERAT RIJANTA
Wonten Serat Riyanta punika kacarios menawi ing nagari Surakarta wonten priyantun luhur, asmanipun pangeran Natasewaya. Pangeran punika gadhah putra naminipun raden mas Riyanta. Wiwit raden mas Riyanta umur enem taun, dheweke ditinggal seda kaliyan ramanipun. Lajeng namung dirawat kaliyan ibunipun. Dados, raden mas Riyanta sanget dipun tresnani dening ibunipun.
Menawi sampun umur pitung taun, raden mas Riyanta di pindah wonten ing Semarang. Wonten Semarang punika raden mas Riyanta ndherek pamanipun, asmanipun raden mas Tandawidjayo. Woten mriku, raden mas Riyanta kadidik dados jejaka ingkang bagus polah tingkahipun. Ibunipun remen sanget menawi gadhah anak tunggal ingkang bagus rupanipun kaliyan polahipun, dados ibunipun nuruti sakkabehanipun katurutane raden mas Riyanta.
Ngantos umur kalih dasa, raden mas Riyanta dereng gadhah estri ingkang ditresnani. Mula, ibunipan tansah was-was. Banjur ibunipun ngengken raden mas Riyanta kangge golek tiyang estri kangge didadosaken bojonipun. Nanging raden mas Riyanta dereng purun, banjur ngulur-ulur waktu kaliyan ngendika menawi dereng wonten tiyang estri ingkang ditresnani. Raden mas Riyanta tasih kepengin golek pengalaman kangge kauripan punika.
Kala semanten, nuju ing wanci serap surya raden mas kaliyan raden mas durjat, inggih mitranipun katemuan. Raden mas Durjat ngajak raden mas Rjanto kangge tindak dateng ngalun-alun ningali kumidi Hradu. Wonten mriku malah kebarakaran wong-wong pada playon kangge nylametaken awake dhewe-dhewe. Nalika badhe kandur, raden mas ditabrak kaliyan lare estri ingkang umuripun kinten kawan welas taun. Lare punika nangis sarwi sasarubat ngupadosi tiyang sepuhipun menawi katalingsut.amargi melas, raden mas Riyanta banjur ngeteraken wangsul. Nalika badhe diteraken wangsul bocah wau malah ngilang, amargi sampun ketemu kaliyan tiyang sepuhipun. Nanging raden mas Riyanta dereng ngertos namanipun bacah wau. Raden mas Riyanta tresna kaliyan estri punika.
Saking kumidi, raden mas Riyanta banjur wangsul dateng dalemipun. Wonten dalem, ibunipun malah badhe njodhoaken raden mas Riyanta. Amargi boten purun bab jejodhohan punika, raden mas Riyanta banjur tindak menyang Boyolali. Menawi sampun radi adhem, raden mas Riyanta banjur wangsul wonten dalemipun.
Akhiripun, raden mas Riyanta ketemu kaliyan tiyang estri ingkang wonten ing kumidi. Inggih punika raden ajeng Srini. Raden ajeng Srini punika putrinipun kyai Pramayoga, ingkang uwakipun raden mas Riyanta. Raden mas Riyanta remen sanget kaliyan raden ajeng Srini, nanging raden mas Riyanta boten wani ngomong. Lajeng, raden ajeng Srini badhe di jodhoaken kaliyan jaler saking Rembang. Amargi kuciwo kaliyan bab punika, raden mas Riyanta lajeng ndamel lukisan gambaripun raden ajeng Srini.
Ibunipun raden mas Riyanta banjur tindak dateng wonten ing dalemipun kyai Pramayoga, menawi badhe tanglet bab perjodhohan punika. Nanging ulem-ulem punika boten leres. Lajeng ibunipun raden mas Riyanta banjur nembung raden ajeng srini kangge didadosaken menantu. Raden mas Riyanta kaliyan raden ajeng Srini mantenan.
SARANA CERITA
BalasHapus1. Tema
Wonten Serat Rijanto temanipun Kasmaran lan Kastrenanan
2. Setting
Latar Panggonan ing Serat Riyanta wonten ing
• Surakarta buktinipun “Raden Mas Riyanta lajeng wangsul dhateng ing Surakarta”
• Semarang buktinipun “Kasekolahaken wonten ing Semarang tumut.......”
• Alun-alun buktinipun “Raden Mas Riyanta dhateng ing alun-alun ningali komedhi indhu”
• Boyolali buktinipun “Anuju dinten Akat enjing Raden Mas Riyanta karsa angideri kitha Boyolali”
• Tamansari buktinipun “Lajeng kondur ing dalem Tamansari kalayan ........”
Latar wektu/Kala
• Ndalu buktinipun “tindakaken ing wanci dalu”
• Esuk buktinipun “ulihe saben wis wayah esuk”
• Sonten buktinipun “Kacariyos ,anuju satunggaling dinten wanci sonten”
Latar Kahanan
Wonten Serat Rijanta ngangge kahanan bungah,sedhih,kaciwo
3. Ide Cerita
Wonten Serat Riyanta dicaritaaken Raden Mas Riyanta sanget dipun tresnani dening ibunipun.Ngantos diwasa ,Raden Mas Riyanta dereng gadah garwa ingkang ditresnani.Banjur ibunipun ngengken kangge golek garwa kangge didadosaken bojonipun.Raden Mas Riyanta ngajak kancane kangge tindak dhateng alun-alun.Banjur ketemu kaliyan estri ingkang wonten ing Alun-alun inggih punika Raden Ajeng Srini.Akhiripun Raden Mas Riyanta kalian Raden Ajeng Srini saling tresna.
4. Parogo/Watak
-Pangeran Natasewaya paraga menika watakipun bijaksana
-Raden Ayu Natasewaya paraga menika watakipun pengerten,tresna marang anak,meksa kahendak
-Raden Mas Riyanta paraga menika watakipun Sabar,manut,bekti marang wong tuwane,andhap asor
-Raden Mas Tandhawijaya paraga menika watakipun tanggung jawab
-Raden Mas Duryat paraga menika watakipun pengerten,becik
-Raden Ajeng Marsam paraga menika watakipun sabar,sae
-Kiai Dipati Pramayoga paraga menika watakipun tanggung jawab,pengerten,sabar,tenang
-Raden Ajeng Srini paraga menika watakipun manut,sabar,anhap asor
-Raden Ajeng Nestri paraga menika watakipun manja
5. Alur
Wonten Serat Rijanta ngangge alur linier inggih menika saking nalika taksih timur ngantos dewasa lan dugi panjenengane ngegarwa.
6. Pilian Basa
Wonten Serat Rijanta ngangge pilian basa Jawa inggih punika ngangge basa ngoko alus.
7. Sudut Pandang
Wonten Serat Rijanta ngangge sudut pandang pawongan katelu pelaku utama.
FAKTA CERITA
1. Irah-irahan
Irah – irahan wonten ing novel inggih menika Serat Rijanta ingkang pengarangipun R.B.Soelardi
2. Penekanan
Wonten Serat Riyanta penekananipun Sawijining pawongan jaler asmanipun Raden Mas Riyanta ingkang badhe dijodohake,akhiripun saged nemoaken jodohipun kiyambak ingkang asmanipun Raden Ajeng Srini.
3. Amanat
Wonten Serat Riyanta wonten amanat ipun inggih punika
-Jodhoh menika sampun wonten ingkang ngatur
-Tresna menika jalaran saking kulina
-Kudu sabar narima cobaan
-Katresnanan menika mboten saged di paksaaken
Nama :Dany kristian agustinus
BalasHapusNIM :2611411021
SINOPSIS SERAT RIYANTA
Wonten Serat Riyanta punika kacarios menawi ing nagari Surakarta wonten priyantun luhur,asmanipun pangeran Natasewaja.Pangeran punika agadhah putra naminipun Raden Mas Riyanta. Wiwit Raden Mas umur enem taun, dheweke ditinggal seda kaliyan ramanipun. Lajeng naming dirawat kaliyan ibunipun. Dados, raden Mas Riyanta sanget dipu tresnani dening ibunipun.
Menawi sampun umur pitung taun, Raden Mas Riyanta dipindah wonten ing Semarang. Wonten Semarang punika Raden Mas Riyanta ndherek pamanipun, asmanipun Raden Mas tondowidjojo. Wonten mriku, Raden Mas Riyanta kadidik dados jejaka ingkang bagus polah tingkahipun. Ibunipun remen sanget menawi gadhah anak tunggal ingkang bagus rupanipun kaliyan polahipun, dados ibunipun nuruti sakkabehanipun katurutane Raden Mas Riyanta.
Ngantos umur kalih dasa, Raden Mas Riyanta dereng gadhah estri ingkang ditresnani. Mula, ibunipun tansah was-was. Banjur ibunipun ngangken Raden Mas Riyanta kangge golek tyang estri kangge didadosaken bojonipun. Nanging Raden Mas Riyanta dereng purun, banjur ngulur-ngulur waktu kaliyan ngendika menawi dereng wonten tyang estri ingkang ditresnani. Raden Mas Riyanta taksih kepingin golek pengalaman kangge kauripan punika.
Kala semanten, nuju ing wanci serap surya Raden Mas Riyanta kaliyan Raden Mas Drujat , inggih mitranipun katemuan. Raden Mas Drujat ngajak Raden Mas Riyanta kangge tindak dhateng alun-alun ningali kumidhi Hradu. Wonten mriku malah kebakaran wong-wong padha playon kangge nyelametaken awake dhewe-dhewe.Nalika badhe kondur ,raden mas ditabrak kaliyan estri ingkang umuripun kinten kalih welas taun.Lare punika nangis sarwi sasarubat ngupadosi tiyang sepuhipun menawi kalingsut.amargi melas,Raden Mas Riyanto banjur ngeteraken wangsul.Nalika badhe diteraken wangsul bocah wau malah ngilang ,amargi sampun ketemu kaliyan tiyang sepuhipun.nanging Raden Mas Riyanto dereng ngertos namanipun bocah wau.Raden Mas Riyanta tresna kalian estri punika
Saking kumidi,Raden mas Riyanta banjur wangsul dating dalemipun.Wonten dalem,ibune malah badhe njodohaken Raden Mas Riyanta.Amargi mboten purun bab jejodohanipun,Raden Mas Riyanto banjur tindak menyang boyolali.Menawi sampun radi adem ,Raden Mas Riyanto banjur wangsul wonten dalemipun.
Akhiripun Raden Mas Riyanta ketemu kalian tiyang estri ingkang wonten ing kumidi.Inggih punika Raden Ajeng Srini.Raden Ajeng Srini punika putrinipun kyai Pramayoga ,ingkang uwakipun Raden Mas Riyanta. Raden Mas Riyanta remen sanget kaliyan Raden Ajeng Srini,nanging raden Mas Riyanta mboten wani ngomong.Lajeng,Raden Ajeng Srini badhe dijodohaken kaliyan jaler saking Rembang.Amargi kuciwo kaliyan bab punika, Raden Mas Riyanta lajeng damel lukisan gambaripun Raden Ajeng Srini.
Ibunipun Raden Mas Riyanta banjur tindak dating wonten dalemipun Kyai Pramayoga,menawi badhe tanglet bab perjodohan punika.Nanging ulem-ulem punika boten leres.Lajeng Ibunipun Raden Mas Riyanta banjur nembung Raden Ajeng Srini kangge didadosaken menantu. Raden Mas Riyanta kaliyan Raden Ajen Srini mantenan.
SARANA
Tema : Kisah Asmara Raden Mas Riyanta Kalian Raden Ajeng Srini
Tokoh : Raden Mas Riyanta
Raden Ajeng Srini
Ibunipun Raden Mas Riyanta
Raden Mas Tondowidjojo
Raden Mas Drujat
Kyai Pramayoga
Watak: Raden Mas Riyanta : sopan lan bagus tingkah lakune,jembar atine
Raden Ajeng Srini : sopan ,bagus tingkah lakune
Ibunipun Raden Mas Riyanta : perhatian marang putrane
Raden Mas Tondowidjojo : apek kalian sedulure
Raden Mas Drujat : apek kalian sedulure
Kyai Pramayoga : perhatian marang putrine
Alur : Maju
Setting : ing Alun alun,
ing dalemipun Raden Mas Riyanta
ing dalemipun Kyai Pramayoga
ing Boyolali
ing dalemipun sang paman wonten ing Semarang
Sudut pandang : orang ke tiga
Ide Cerita :Perjuanganipun Raden mas Riyanta kang golek jati diri lan golek jodoh
Pilihan Bahasa : ngagem bahasa jawa
FAKTA
Amanat : Yen Tresna marang wong kudu sing teges
TIA MUKTI FATKHUR ROKHMAH (2611411019 )
BalasHapus1. Fakta Cerita
Sinopsis Serat Rijanta
Wonten Serat Rijanta punika kacarios menawi ing nagari Surakarta wonten priyantun luhur, asmanipun pangeran Notosewojo. Pangeran punika gadhah putra naminipun raden mas Rijanto. Wiwit raden mas Rijanto umur enem taun, dheweke ditinggal seda kaliyan ramanipun. Lajeng namung dirawat kaliyan ibunipun. Dados, raden mas Rijanto sanget dipun tresnani dening ibunipun.
Menawi sampun umur pitung taun, raden mas Rijanto di pindah wonten ing Semarang. Wonten Semarang punika raden mas Rijanto ndherek pamanipun, asmanipun raden mas Tondowidjojo. Woten mriku, raden mas Rijanto kadidik dados jejaka ingkang bagus polah tingkahipun. Ibunipun remen sanget menawi gadhah anak tunggal ingkang bagus rupanipun kaliyan polahipun, dados ibunipun nuruti sakkabehanipun katurutane raden mas Rijanto.
Ngantos umur kalih dasa, raden mas Rijanto dereng gadhah estri ingkang ditresnani. Mula, ibunipan tansah was-was. Banjur ibunipun ngengken raden mas Rijanto kangge golek tiyang estri kangge didadosaken bojonipun. Nanging raden mas Rijanto dereng purun, banjur ngulur-ulur waktu kaliyan ngendika menawi dereng wonten tiyang estri ingkang ditresnani. Raden mas Rijanto tasih kepengin golek pengalaman kangge kauripan punika.
Kala semanten, nuju ing wanci serap surya raden mas kaliyan raden mas durjat, inggih mitranipun katemuan. Raden mas Durjat ngajak raden mas Rjanto kangge tindak dateng ngalun-alun ningali kumidi Hradu. Wonten mriku malah kebarakaran wong-wong pada playon kangge nylametaken awake dhewe-dhewe. Nalika badhe kandur, raden mas ditabrak kaliyan lare estri ingkang umuripun kinten kawan welas taun. Lare punika nangis sarwi sasarubat ngupadosi tiyang sepuhipun menawi katalingsut.amargi melas, raden mas Rijanto banjur ngeteraken wangsul. Nalika badhe diteraken wangsul bocah wau malah ngilang, amargi sampun ketemu kaliyan tiyang sepuhipun. Nanging raden mas Rijanto dereng ngertos namanipun bacah wau. Raden mas Rijanto tresna kaliyan estri punika.
Saking kumidi, raden mas Rijanto banjur wangsul dateng dalemipun. Wonten dalem, ibunipun malah badhe njodhoaken raden mas Rijanto. Amargi boten purun bab jejodhohan punika, raden mas Rijanto banjur tindak menyang Boyolali. Menawi sampun radi adhem, raden mas Rijanto banjur wangsul wonten dalemipun.
Akhiripun, raden mas Rijanto ketemu kaliyan tiyang estri ingkang wonten ing kumidi. Inggih punika raden ajeng Srini. Raden ajeng Srini punika putrinipun kyai Pamrayoga, ingkang uwakipun raden mas Rijanto. Raden mas Rijanto remen sanget kaliyan raden ajeng Srini, nanging raden mas Rijanto boten wani ngomong. Lajeng, raden ajeng Srini badhe di jodhoaken kaliyan jaler saking Rembang. Amargi kuciwo kaliyan bab punika, raden mas Rijanto lajeng ndamel lukisan gambaripun raden ajeng Srini.
Ibunipun raden mas Rijanto banjur tindak dateng wonten ing dalemipun kyai Pramayoga, menawi badhe nyuwun pirsa babagan perjodhohan punika. Nanging ulem-ulem punika boten leres. Lajeng ibunipun raden mas Rijanto banjur nembung raden ajeng srini kangge didadosaken menantu. Raden mas Rijanto kaliyan raden ajeng Srini mantenan.
Sarana Cerita
BalasHapusA. Alur
Alur ingkang wonten ing Serat Rijanta inggih menika ngagem alur majeng, amerga wonten ing dalan critanipun alur boten ningali kedadean-kedadean ingkang sakwingkingipun (flashback).
B. Setting
ü Waktu
· Wekdal ingkang kawiwitan ing Serat Rijanta menika dipun wiwiti nalika Rijanta tasih umur enem taun, nalika nembe dipun tilar Bapakne.
Text “nama R.M Rijanta wiwit umur nem taun lajeng ketilar seda ingkang rama, lastanipun kaemong ingkang ibu wonten ing dalem Natasewayan”. (hal 4)
· R.M Riyanta remaja, nalika R.M Rijanta remen nguji mental
Text “R.M Rijanta sampun jejaka, kala semanten lajeng remen anggugulung kekendelanipun, inggih punika lajeng remen lelana tindhaakan ing wanci dalu…” (hal.4)
· R.M Rijanta Dewasa, Nalika remen kaliyan R.A Srini
Text “Raden mas Rijanto remen sanget kaliyan raden ajeng Srini, nanging raden mas Rijanto boten wani ngomong”.
ü Tempat
· Panggenan wonten ing ngriki menika kawiwitan saking Surakarta, inggih menika nalika R.M Rijanta lair.
Text “kacariyos, kala rumiyin ing nagari Surakarta wonten satunggaling priyantun luhur, nama Pangeran Natasewaya, kagungan putra naming satunggal jaler sakalangkung mursid…” ( hal 4)
· R.M Rijanta Alit wonten ing Semarang nalika sianau ngantos dumugi jejaka.
Text “ sareng sampun umur pitung taun, R.M Rijanta lajeng pisah kaliyan ingkang Ibu, Kasokalahaken wonten ing Simarang” (hal 4)
· Nalika R.M Rijanta kepanggih kaliyan tiyang estri ingkang dipun tresnani menika wonten ing Kumidi putar wanci dalu.
· R.M Rijanta mantenan Kaliyan R.A Srini wonten Boyolali
ü Suasana
· Wonten ing Serat Rijanta para tokoh menika saking kaluwarga bangsawan, menika ketingal kanthi cetha wonten ing saben-saben text lan dialog ngginakaen nama gelar yakuwi R.M (Raden Mas), R.A (Raden Ajeng) lan R.Ayu ( Raden Ayu). Dados saben-saben ingkang kasebat tiyang enem kaliyan tiyang sepuh ngginaaken basa krama inggil lan tiyang sepuh maring tiyang enem ngginaaken basa ngoko. Menika teges ketingal babagan ngagem tata krama lan unggah ungguhing basa.
Text “R. Ayu Natasewaya :”apa sajrone mau ora takon-tinakon jeneng lan omahe, Sri?”. R.A Srini :”Boten”. R.Ayu Natasewaya :” sing nemu kowe iki wong lanang apa wong wedok, Sri?” . R.A Srini :” Tiyang Jaler”.
Tokoh
BalasHapusü R.M. Rijanta : Tokoh Utama
ü R.Ayu. Natasewaya : Ibunipun R.M. Rijanta
ü R.A. Marsam : Adhek ponakan Saking R.M. Rijanta
ü R.M. Tandhawijaya : Ramanipun R.A. Marsam
ü R.A. Srini : Wanita ingkang dipun tresnani R.M. Rijanta
ü Kyai Pamyoga : Rama saking R.A. Srini
ü R.M Durjat : Kanca Rakete R.M. Rijanta
D. Perwatakan
Ø R.M. Rijanta : Tokoh Utama
R.M. Rijanta menika priyayi ingkang bagus rupanipun tur pinter, wanian lan apik budi pakertine.
Ø R.Ayu. Natasewaya : Ibunipun R.M. Rijanta
Ibunipun R.M. Rijanta anggadhahi sifat bijak, welas lan asih.
Ø R.A. Marsam : Adhek ponakan Saking R.M. Rijanta
Adhek Kemenakan saking R.M. Rijanta, larene penurut lan anggadhahi sifat semangatan napa kemawon ingkang dipun dhamel.
Ø R.M. Tandhawijaya : Ramanipun R.A. Marsam
Rama saking R.A. Marsam lan paklek saking R.M. Rijanta. Panjenengane anggadhahi sifat welas lan asih tur bijak.
Ø R.A. Srini : Wanita ingkang dipun tresnani R.M. Rijanta
Wanita ingkang dipun tresnani R.M. Rijanta, R.A. Srini yaiku priyayi kang manja lan kemayu.
Ø Kyai Pamyoga : Rama saking R.A. Srini
Wonten ing crita serat rijanta, tokoh Kyai Pamyoga boten dipun bahas kanthi dawa lan jelas. Nanging, minangka tokoh masyarakat ingkang wonten ing Taman sari pramila Kyai Pamyoga inggih menika tiyang ingkang bijak.
Ø R.M Durjat : Kanca Rakete R.M. Rijanta
Kanca R.M. Rijanta ingkang Loyal, priyaine kapenak dipun ajak rerempugan lan dolanan.
Wonten ing Serat Rijanta boten wonten tokoh ingkang antagonis, amerga ing kacarita tokohipun sami sae lan ndukung R.M Rijanta.
E. Tanggapan antar tokoh
Ø R.M. Rijanta › R.Ayu Natasewaya: Priyayine tanggapipun R.M Rijanta kebak welas lan asih. Sarta asring anggadhahi rumaos ingkang khawatir kaliyan R.M. Rijanta, saengga napa kemawon ingkang dipun damel R.M. Rijanta dipun khawatirake dening Ibukne.
Ø R.Ayu Natasewaya › R.M. Rijanta : priyayine mandiri, wanian, pinter tur bagus budi pakertine
Ø R.A Marsam › R.M. Rijanta : Bijak, wanian bagus budi lan pakertine tur semangat sinau ingkang dipun gadhahi gedhe banget.
Ø R.M. Rijanta › R.A Marsam : Penurut lan sae budi pakertine.
Ø R.M Rijanta › R.A Srini : Priyayine manja, ning gawe nengsemake. Saengga gawe R.M Rijanta tresna marang slirane.
Ø R.M Tandhawijaya › R.M Rijanta : wanian, pinter lan boten cepet lokro nalika anggadhai kepenginan ingkang dereng dipun kalaksanan.
Ø R.M Rijanta › R.M Tandhawijaya : bijak lan kebak rasa welas lan asih.
F. Sudut Pandang
· Sudut pandang ingkang wonten ngriki ngagem orang kedua ( Kamu ).
Tuladha “ He, sam, kepriye dene kowe dakkongkon kanthi pangebang ganjaran utawa paukuman, teka wani tutur kang mung kaya mengkono bae ” (hal. 11).
· Sudut pandang kaping kalih ngginaaken orang kedua tunggal.
Tuladha “kathik ana wong ora kena dirasani, saking pundi Engger”? (hal.36)
· Lan sudut pandang wonten ngriki boten ngagem sudut pandang orang ketiga, amerga wonten ing text pengarang ngginaaken nama langsung ing dalem panyebatan pacelukan.
Tuladha “apa Srini masih melek”? (hal. 19)